Satışlar artsa bile kârlılık düşecek

Yetkili satıcıların yüzde 82’si, otomobil satışlarının gelecekte dünya ortalamasından yüksek olacağını ve ana sektör kârlılığının eriyeceğini düşünüyor.

ALİ YILDIRIM

Türk otomotiv sektöründe yaşanan sorunlar satışları bir hayli sert etkiliyor. Yüksek kur kaynaklı artan fiyatlar vergi çarpanıyla birleşince tüketiciler yönünü minimum modellere, bayiler ise karlılıklarını düşürerek hedefleri yakalamaya çalışıyor. Çip ve benzeri kaynaklı sorunlarla sıfır araçta tedarik süreçleri uzayınca ne istenen satışlar ne de beklenen adetler alınamıyor. Gelecek dönemde bu sorunların bitmesiyle birlikte Ipsos araştırması satışların artacağını ortaya koyuyor. Otomotiv Yetkili Satıcıları Derneği (OYDER) tarafından yaptırılan ‘Yetkili Satıcı Memnuniyet’ araştırması sonuçlarına göre, yetkili satıcıların yüzde 52’sinin, bayiliğini yaptıkları markalardan memnun olduğu, yüzde 23’lük bölümünün ise memnun olmadığı ortaya çıktı. Yetkili satıcıların yüzde 17’sinin, otomotiv sektörünün bugünkü mevcut durumundan memnun olduğu, yüzde 41’lik bölümünün ise memnun olmadığı da araştırma sonuçlarına yansıdı. Yetkili satıcıların yüzde 82’si, Türkiye’deki otomobil satışlarının gelecekte dünyaya oranla daha çok artacağını ancak sektör karlılığının ise daha düşük olacağını düşünüyor. Karlılık konusunu da değerlendiren yetkili satıcıların yüzde 49’u karlılığın azalacağını öngörürken, yüzde 36’sı aynı kalacağını, yüzde 16’sı ise artacağını kaydediyor. Araştırmada yetkili satıcılara sorulan bir başka soru ise gelecekte aynı markayla çalışmaya devam edip etmeyeceği yönünde oldu. Yetkili satıcıların yüzde 75’i gelecekte aynı markayla devam etmeyi düşünürken, yüzde 14’lik bir kesim ise devam etme konusunda olumsuz görüş bildirdi.

SEKTÖRÜN NEREDEYSE YASARISI KAZANÇLI BULMUYOR

Sektörün gelecekte daha iyi olması eğilimine bakıldığında ise yetkili satıcıların yüzde 26’sı sektörün daha iyi olacağını belirtirken, yüzde 44’ü daha iyi olmayacağını belirtti. Yetkili satıcıların yüzde 40’ı, gelecek neslin, sektörü karlı bulmadığını, mevcut durumu koruyup, farklı sektörlere de yönelmeye sıcak baktığını düşünüyor. Yetkili satıcıların yüzde 32’si sektörü karlı bulduklarını ve bu alanda yatırıma devam etmeyi planladıklarını, yüzde 21’i ise karlı bulmakla birlikte yeni yatırıma sıcak bakmadıkları yönünde söylemde bulunuyor. Bunlar arasında sadece yüzde 3’lük bir kesim sektörü karlı bulmadıklarını ve sektörden ayrılıp farklı sektörlere geçmeyi düşündüğünü belirtiyor.

DİZEL VE BENZİNLİNİN 15 YILI VAR

OYDER Başkanı Turgay Mersin, yetkili satıcıların, markaları ile olan ilişkilerinde, profesyonellik ve sürdürülebilirlik kavramlarına da çok önem verdiklerini kaydederek “Tüketiciye sunulan hizmetin kaynağında marka ile olan ilişkinin sağlıklı olmasının çok değerli olduğuna inanıyoruz” dedi. Yetkili satıcıların yüzde 24’ü, online bayiliklerin ülkemizde 5 yıl içinde yaygınlaşacağını düşünürken, yüzde 42’si 5-10 yıl içinde, yüzde 26’sı ise 10 yıldan uzun bir süre içinde yer alacağını düşünüyor. Yetkili satıcıların büyük çoğunluğu, dizel ve benzinli motorların ortalama 15 yıldan daha uzun bir sürede satıştan kalkacağını düşünüyor.

ÜRETİM VE İHRACATTA KRİZ SÜRÜYOR

Otomotiv Sanayii Derneği (OSD), 2022 yılı Ocak-Mart dönemine ait üretim, ihracat adetleri ile pazar verilerini açıkladı. Bu kapsamda ilk çeyrekte toplam taşıt araçları üretimi, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 12,4 azalarak 302 bin 730 adet, otomobil üretimi ise yüzde 21,5 azalarak 166 bin 363 adet oldu. Traktör üretimiyle birlikte ise toplam üretim 315 bin 406 adet olarak gerçekleşti. Ocak-Mart döneminde otomotiv sanayisinin toplam kapasite kullanım oranı yüzde 63 oldu. Araç grubu bazında ise; hafif araçlarda (otomobil + hafif ticari araç) yüzde 62, kamyon grubunda yüzde 91, otobüs-midibüs grubunda yüzde 12 ve traktörde de yüzde 63 seviyesinde kapasite kullanımı gerçekleşti. Aylık bazda verilere bakıldığında, otomotiv sanayisinin Mart ayı üretimi geçen yılın aynı ayına göre yüzde 13,7 azalarak 106 bin 575 adet olurken, aynı dönemde otomobil üretimi yüzde 23,9 azalarak 57 bin 41 adede geriledi. 2022 yılı Ocak-Mart döneminde ticari araç üretimi, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2 seviyesinde arttı. Bu oran ağır ticari araçlarda yüzde 28 oldu, hafif ticari araç üretiminde ise yüzde 0,3 oranında düşüş yaşandı. Bu yılın ilk çeyreğinde bir önceki senenin aynı dönemine göre ağır ticari araç pazarı yüzde 1, kamyon pazarı yüzde 2, otobüs pazarı da yüzde 14 oranında azaldı. Midibüs pazarı ise yüzde 52 oranında artış gösterdi. Yılın ilk çeyreğinde, toplam taşıt araçları ihracatı bir önceki yılın aynı dönemine göre adet bazında yüzde 14 azalarak, 225 bin 550 adet olarak gerçekleşti. Bu dönemde, otomobil ihracatı yüzde 20 oranında azalarak 124 bin 599 adet olurken, ticari araç ihracatı ise yüzde 4 oranında azaldı. Traktör ihracatı ise 2021 yılına göre yüzde 30 artarak, 4 bin 694 adet olarak gerçekleşti.

SERVİSE KÜSENİ GARANTİYLE BARIŞTIRACAK

Artan yetkili servis maliyetlerinden sonra garantisi biten tüketici bir daha servis yolunu aşındırmıyor. Buna önlem almak isteyen Toyota ise yepyeni bir uygulamayla servise küsen müşteriyi yeniden garantiyle barıştırmayı planlıyor. Marka 10 yaşa kadar yeniden servise gelen Toyota sahiplerine bakım periyotlarına göre, 1 yıldan 10 yıla kadar tam garanti hizmeti veriyor.

Türkiye’de sıfır araca ulaşmak gün geçtikçe daha zor hale geliyor. Aracını yenilemeye gücü yetmeyen tüketiciler ise artık ikinci eline deyim yerindeyse gözü gibi bakıyor. Verilere göre, tüketicilerin büyük bir çoğunluğu artan yetkili servis maliyetlerinden sonra garantinin bitmesiyle birlikte bir daha servis yolunu aşındırmıyor. Buna önlem almak isteyen Toyota ise yepyeni bir uygulamayla servise küsen müşteriyi yeniden garantiyle barıştırmayı planlıyor. Türkiye’de bir ilk olarak kullanıcıları yararına yepyeni bir ‘garanti’ uygulamasını devreye alan marka ‘Garanti ON’ ile 10 yaşın altındaki tüm Toyota kullanıcılara servise girmesi halinde yıllık garanti veriyor. Mevcut garanti sistemini periyodik bakımlarla 10 yıla kadar uzata bilen müşterinin ekstra bir ücret ödemesine gerek kalmıyor. Garanti bitimi sonrasında hiç servise gelmeyen 8-9 yaşındaki bir araca bile yapılan chek-up ve işlemlerle birlikte 1 yıldan başlayarak parça, mekanik, motor ve şanzıman gibi parçalara bile sorgusuz sualsiz garanti işlemi başlatılıyor. Bu yeni uygulamayla, kullanıcılar otomobillerinin kaçıncı sahibi olursa olsunlar ve daha önce periyodik bakımları için yetkili Toyota servislerine gelmemiş olsalar dahi sisteme dahil olacaklar. Toyota Türkiye Pazarlama ve Satış A.Ş. CEO’su Ali Haydar Bozkurt “Bu sistemi devreye alırken uygulamanın bütün avantajlarının yanında kullanıcılarımız; trafikte tam güvenliğin sağlanması için bakımlarını yaptırırken, garanti süresi her bakımdan sonra 1 yıl daha otomatik olarak uzayacak. Böylelikle “Garanti ON” uygulamasıyla Toyota kullanıcıları mevcut garanti sistemini 10 yıla kadar uzatabilecekler. Bir diğer konu ise bu uygulama kapsamına giren araçların ikinci el değerinin artacak olması. Çünkü kullanıcılarımız otomobillerini sattıklarında garantili satacakları için bu durum kendilerine ikinci el değerinin artışı olarak yansıyacak. Yeni alıcı da böylelikle garantili araç satın alma avantajını elde edecek” dedi.

2030'A KADAR ŞARJ İSTASYONU 20 BİNE ULAŞACAK

Tüm dünyada elektrikli araç kullanımı gün geçtikçe hızla yaygınlaşıyor. Buna bağlı olarak altyapıdaki çalışmalar ve gelişmeler de tüm hızıyla devam ediyor. Sharz.net’in Genel Koordinatörü Ayşe Ece Şengönül, gündemdeki teşvik konsuyla ilgili olarak “Bugün Türkiye’de yaklaşık 7 bin araç ve bu araçlara hizmet veren 2 binin üzerinde şarj istasyonu mevcut. 2030 yılında 1 milyon elektrikli araç ve yaklaşık 20 bin şarj istasyonu olması bekleniyor. İlerleyen dönemde artık insanların alışkanlıkları değişecek, akaryakıt istasyonundan enerji almak yerine evlerinde, iş yerlerinde, alışveriş merkezlerinde, okullarda, hastanelerde, dinlenme tesis otoparklarında araçlarını şarj edebilecekler. Kamu tarafında yapılan düzenlemeler ve teşvikler, altyapının daha sağlıklı ve sistemli olabilmesini sağlayacak. Teşvikler sonrasında elektrikli araçlar olan ilgi de artacak.” dedi.

YENİ BENZİNLİ ZS BAGAJINDA SCOOTER İLE GELECEK

Elektrikli modelleriyle geçen yıl Türkiye pazarına giren MG, iki yeni benzinli modeli daha yola çıkardı. ZS Luxury bagajındaki katlanır e-bisikletle ‘Trafiğe Çözüm’ sloganıyla müşterilerin beğenisine sunulurken, 55 km menzilli katlanabilir elektrikli bisiklet sayesinde şehir içi trafiğinden sıyrılacak. MG ZS’in giriş modeli ZS Comfort 1.5 litrelik benzinli motoruyla 449 bin TL; 1.0 litrelik turbo motora sahip ZS Luxury versiyon ise 579 bin TL’den başlayan fiyatlarla satışa sunuldu. ZS, %100 elektrikli versiyonuyla Euro NCAP’ten 5 yıldız alan ilk model olmayı başarmıştı. Aynı gövde yapısını koruyan ZS’in benzinli versiyonları da zengin bir güvenlik listesine sahip.

RS EKSPERTİZ VE OTO.NET'TEN GÜÇ BİRLİĞİ

RS Oto Ekspertiz, ülkemizin önde gelen dijital ikinci el araç alım ve satım platformlarından Oto.net ile önemli bir iş birliğine imza attı. Yapılan iş birliği kapsamında Oto.net; araç sahiplerine satmak istedikleri otomobiller için akıllı algoritması sayesinde anında fiyat teklifi sunarak müşterilerine ülke çapında yaygın, kaliteli ve şeffaf bir alım/satım hizmeti verirken, RS Oto Ekspertiz noktaları, Oto.net’in satın alacağı araçlar için tarafsız ekspertiz noktaları olarak konumlanacak. Aynı zamanda RS Servis noktaları, satış sonrası hizmetlerde Oto.net müşterilerine avantajlı ve ayrıcalıklı çözümler sunacak.

İKİNCİ ELİ YENİLEYİP EKSİKSİZ SATACAK

VavaCars, Türkiye’nin en büyük ekspertiz ve araç yenileme merkezini İstanbul Pendik’te açtı. IRC merkezlerini Ankara ve İzmir’de de açarak büyümesini sürdürecek olan şirket, yeni açılacak bu merkezlerde ikinci el araç alım-satımında anahtar teslim araç ekspertiz ve yenileme hizmetlerinin tümünü tek çatı altında sunacak. VavaCars Operasyon Grup Başkanı Taner Timirci “İstanbul’da hayata geçirdiğimiz bu yatırımla daha önce böyle bir tesis bulunmayan Türkiye’de, oyunun kurallarını değiştiriyoruz. Bu merkezde, bünyemizde satışı yapılacak araçların tüm bakımları ve ekspertizleri yapılmış şekilde alıcılara sunarak ikinci elde yenileme dönemine geçmiş olacağız” dedi. Araçların ekspertiz, boyasız göçük giderme, mekanik bakım gibi bakımları, VavaCars’ın uzman ekibi tarafından tam donanımlı bir servise tabi tutularak yapılacak ve müşterilerin kullanımına sunulacak.

KARAR