Liderlerle yapılan çalışmalarda genelde liderlerin olumsuz olaylarda değişim sağlamak için konuya 4 açıdan yaklaşıldığı öngörülmüş.
1 Kontrol: Kriz ilk patlak verdiğinde bunun nedenleri yerine öncelikle o an ki durumu iyileştirebilecek şeylere yönelmek
2 Etki: Problemi kendinde veya başkalarında arama eğilimini bir kenara itip, kendinin başlangıç sürecinden bu yana ne gibi olumlu etkiler yaptığına odaklanmak.
3 Genişlik: Krizin temelinde yatan nedenin kontrol altına alınabilir olduğunu düşünmek yerine kendinin tüm hayatına geniş çaplı bir hasar verebileceğinden kaygı duymak.
4 Süre: Kriz ve artçı sarsıntıların (ekonomik anlamda) ne kadar süreceğine odaklanma.

İlk 2 bakış açısı birinin zorluklara karşı kişisel tepkisini karakterize ederken diğer ikisi zorluğun boyutu hakkındaki izlenimini kapsıyor.

#baharınkitaplığı 94. bölümde HBR yayınlarından Güçlü Liderlik adlı kitabımda bir dolu not var. Podcast ile yazılarım da aynı gitmiyorum. Buraya da sığdırabildiğim kadarını okumanız için ekledim.

Okurken şu not oldukça ilgimi çektiği için ayrı bir yere de not almıştım.

Yöneticinin tepkisel düşünme tarzını bırakarak duruma nasıl karşılık vereceği konusunda aktif düşünmesi gerekir. Hangi unsurların kontrolünde olduğuna nasıl bir etki yapabileceğine, krizin kapsamı ve süresinin nasıl sınıflandırabileceğini kafa sormalıdır.

Bunun için 3 tür soru vardır.
Bunlar değişimin gerçekleştirilmesine yardımcı olur.
Somutlayıcı soru tarzı kullanılarak karşılığında verilen yanıtlar ne kadar somut olursa o kadar iyidir.
Görselleştirici sorular, dikkati zorluklardan uzaklaştırarak daha pozitif bir sonuca yöneltir.
İş birliğine yönlendiren sorular ise onay almak ya da dertleşmek için değil, birlikte problem çözmek için kullanılır.

Bu sorular liderlerin olumsuz olaylarda değişimleri sağlamaları için kullandıkları kontrol, etki, genişlik ve süre açısından değerlendirilir.
Kitap bunlarla da ilgili 4 maddenin detayına girmiş ve bu 3 soru üzerinden bu maddeleri işlemiş.

Bizler zihin yapımızı değiştirerek nedene dönük düşünmekten, sonuca doğru düşünme kısmına geçebiliriz.
Daha açıklayıcı bir örnek verirsem

Nedene dönük düşünen insanlar,

-Kontrol maddesinde, şu soruya cevap verir. Bu sıkıntıyı önleyebilir miydim?
-Etki maddesinde, bu sıkıntıya ben mi neden oldum yoksa dış güçlerden mi kaynaklandı?
-Genişlik maddesinde, bu olayın altında yatan neden ona özel mi yoksa daha geniş kapsamlı mı?
-Süre maddesinde, bu olayın altında yatan neden kalıcı mı, geçici mi?

Sonuca doğru düşünme sürecinde ise bu 4 maddeye göre sorularımız da değişmektedir.

-Kontrol kısmında, durumun hangi yanlarını iyileştirebilirim?
-Etki kısmında, bundan sonra olacakları nasıl olumlu etkileyebilirim?
-Genişlik kısmından, durumdan kaynaklanan olumsuzlukları nasıl azaltabilir ve nasıl olumlu sonuçlar elde edebilirim?
-Süre kısmında ise sorunu çözmeye başlamak için ne yapabilirim?

Tarafınız nedir?
Baharın kitaplığı podcast'imi dinlemek isteyenler için bu bölüm sadece 10 dk.