Bir gün Sokrates'in bir talebesi Sokrates' e sorar:

- "Eğer demokrasi çoğunluğun kararını kabul etmekse, adil olan da bu değil midir?

Ocak 25, 2023 - 23:33

Bir gün Sokrates'in bir talebesi Sokrates' e sorar:
- "Eğer demokrasi çoğunluğun kararını kabul etmekse, adil olan da bu değil midir?
-Mesela yüz kişinin oy kullandığı bir yerde, elli bir kişinin kararına mı uymak daha adil ve doğru olur, yoksa kırk dokuz kişinin kararına uymak mı?
-Hem çok mümkündür ki, daha çok insanın daha az insandan yanılma ihtimali daha azdır. Şu halde sizin demokrasiye karşı çıkmanız doğru olmadığı gibi haklı da sayılmaz."

-Bunun üzerine Sokrates soru cevap yöntemini kullanarak o talebeye önce sorar:
- "Bize söyler misin bilge olmak mı daha zordur yoksa cahil olmak mı daha zordur? "
Talebe:
- "Elbette ve hiç şüphesiz bilge olmak daha zordur. Bilge olmak için çok okumak araştırmak ve yorulmak gerekirken cahil olmak için bir şey yapmaya gerek yoktur."
Sokrates:
- "Peki o halde bize yine söyler misin toplumlarda cahil insanların sayısı mı çok olur, yoksa bilge insanların sayısı mı çok olur? "
Talebe:
- "Elbette ve hiç şüphesiz cahil insanların sayısı fazla olur."
Sokrates:
- "Peki bize yine söyler misin, bir gemide yüz yolcu bulunsa, geminin nerde nasıl hangi yönde yelken açması gerektiğini kaptan mı daha iyi bilir, yoksa o yüz yolcu mu?"
Talebe:
- "Eğer yolcular içinde Denizcilik bilgisi iyi olan yoksa pek tabi en iyi bilen kaptandır. Yoksa gemi batmasa bile savrulur durur. "
Sokrates:
- "Peki o halde diyebilir miyiz ki herkes her konuda karar veremez. Herkes bildiği yerde konuşmalı. Her iş ehline verilmeli...."
Talebe:
- "Pek tabi olması gereken budur."
Sokrates:
- "Peki o halde, bize yine söyler misin, kimin hangi konuda bilgili olup olmadığını bilmeden, sadece çoğunluk oldukları için kararlarını doğru bulmak adil ve doğru olabilir mi?
-Hem sen de kabul ettin ki, bir toplumda cahillerin sayısı bilgelerden hep daha çok olur."

Yukarıdaki alıntı 2400 yıl önce Sokrates, öğrencisi Platon’un 10 kitaplık meşhur Cumhuriyet (Republic) isimli eserinin 6. kitabında geçer. Sokrates, Ademantus isimli bir öğrencisi ile demokrasi hakkında sohbet eder.
Görüyorum ki aynen o zamanki gibi bizdeki Cahillerin sayısı bilgelerden çok daha fazla ve çıkar doğrultusunda kolayca örgütlenebiliyorlar.
Bu cahilleri örgütleyenler dini ve milli duyguları kullanarak aklı devre dışı bırakmayı da öğrenmişler.
Cahil olabilirsiniz, bu suç değil ama lütfen okumaya başlayın, okuyun anlayın ki sizi kolayca kandırmasınlar. 2400 yıl önce konuşanlardan neyiniz eksik. Sadece sorgulayın ve bilmiyorum diyin gerisi kendiliğinden gelir.
Bilgeyseniz bildiklerinizi daha çok anlatın ama şu kibri bir kenara bırakıp örgütlenmeyi de öğrenin.
Yoksa bu demokrasi hepimizi bir süre daha yakacak.