Türkiye Dünya'ya çağ atlatabilir mi?

Çözüm, kim ya da ne biliyor musun? Çözüm, sensin..

Türkiye Dünya'ya çağ atlatabilir mi?
Gece yatmadan önce defterime tam olarak şöyle bir not almışım: Türkiye Dünya'ya çağ atlatabilir mi? diye.. Sonra bilimsel verilerle ve yaşadığımız tarihsel gerçeklerle rüyalara dalmışım..

Biraz samimi yazmak istiyorum. Gençlere, bu ülkenin geleceğini şekillendirecek olan insanlara.. O yüzden "sen" olarak hitap edeceğim. Bazen hafızamızı "tazelemek" gerekiyor...

Sen.. Evet, sen.. Bu ülkenin beslediği topraklarda yaşayan Cumhuriyet Genci.. Sözüm sana. Geleceğe dair umutlarını kaybettiysen, sana bu satırları yazmak istiyorum. Sen, geçmişi tüm Dünya'nın hakimi olan bir devletin çocuğusun. Osmanlı gibi devasa bir kültürün yetiştirdiği, ondan öncesinde de yine saygınlığı, ahlakı ve gücü ile bilinen toplulukların çocuğusun. Önce bunu bir hatırla. Geçmişte bu Dünya'ya yaptıklarına bir bak.. Verdiğin ahlaka... Yarattığın o güçlü kültüre.. Bileğinin ve zihninin gücüyle yaptığın o devasa eserlere bir bak. Hepsi şu an yeryüzünde çok güçlü bir şekilde duruyor. Günde milyonlarca ziyaretçi, o eserleri ziyaret ediyor..

Sen, Cumhuriyet Genci.. Avrupa'nın 400 yılda başardığı aydınlanma devrini bu ülkede 80 yılda başardın biliyor musun? Tarihteki gelişme çizgine bir bak.. Neler neler yapmışsın. En zor zamanlarda, yokluğun bile olmadığı zamanlarda nasıl da birlik olup Dünya'ya meydan okumuşuz bir bak..

Sen, bir çok tarım ürününün Dünya'da 1. sırada üretildiği topraklarda yaşıyorsun. Hem de topraklarının o kadar da verimli olmadığı gerçeği altında bunları yapıyorsun. Nasıl mı?.. Çiftçilerin gözlerinde ve ellerindeki emeğe bir bak.. Bunu net bir şekilde anlarsın..

Sen, 5000'in üzerinde yemeği olan bir mutfağa sahip bir ülkenin çocuğusun.. Dünya'da senin kültüründen daha çeşitli, daha zengin, daha besleyici ve daha lezzetli yemek yapan bir kültür yok biliyor musun? Yok.. Gerçekten yok. Mutfağın çok güçlü.. Bunu inkar edebilir misin?

Sürdürülebilirlik diyorlar ya hani.. Onu şöyle kıs, bunu böyle üret.. Tamir et, yeniden kullan vs. Bu konuda büyükannelerine, büyükbabalarının yaptıklarına bir bak. Evden neredeyse çöp çıkarmadıklarını, kalan pilavı o muazzam lezzette sütlaçlara yoğurt çorbalarına dönüştürdüklerini, kış aylarında giydiğin seni sıcacık tutan o kazağı, atkıyı, çorabı, bereyi, eldiveni nasıl ördüklerine bir bak.. "Yorgan dikmek" diye bir gerçeğin olduğunu hatırla..

Hani probiyotikler sağlıklı falan diyorlar ya.. Yine büyükannenin yoğurt mayaladığı zamanlara bir git.. Tarhana yapmak için 1 ay boyunca ne emek verdiğini bir hatırla.. Pastırma gibi eti sentetik koruyucusuz bir şekilde nasıl saklama metotları geliştirdiğimize bir bak.. Yaptık bunları.. Biz yaptık! Bu ülkenin insanları yaptı. Bu coğrafyanın insanı yaptı.

Buğday gibi Dünya'yı doyuran bitkilerin ehlileştirilmesini ve buğdaydan sadece ekmek değil, bira gibi tüm Dünya'nın tükettiği yiyeceklerin ana vatanlarına bir bak.. Nereyi gösterecek göreceksin. Emin ol çok uzakta değildir. Ben sana söyleyeyim. Yaşadığın yerden en fazla sana 300 km uzakta olacağından emin olabilirsin.
Biliyor musun, sen müthiş bir gücün üzerinde yaşıyorsun.. Abartmıyorum. Bilimsel olarak da gösterebilirim. Sen gerçekten müthiş bir gücün üzerinde yaşıyorsun. İster kültür de, ister damarlarında akan kan.. Ne dersen de.. Ama eğer bu gücün üzerinde yaşıyorsan, bu gücün gelecek adına hakkını vermelisin. Bilmiyorum, haberim yok diyemezsin. Bu yazıyı okuduysan artık biliyorsun. Ve tam da bunun için geleceğe borçlusun. Hani derler ya, bazı borçlar vardır ödeyemezsin diye.. İşte o borcu ödemek için çalışmasın genç insan.. Dur durak bilmeksizin çalışmalısın.. Üretmelisin.. Okumalısın.. Daha fazla çalışmalısın.. Daha fazla okumalısın.. Kendini artık Yeni Dünya'ya adapte etmelisin. Asla şikayet etmemelisin. Çözüm bulmalısın. Şikayet etmek çok kolay.. Basit..

Çözüm, kim ya da ne biliyor musun? Çözüm, sensin.. Hani her sabah hazırlanıp okula ya da işe gidiyorsun ya.. Bu hayatın çarklarında yaşamın geçiyor.. İşte o dönen çarkın içerisinde artık yeni ve farklı bir şey yapmalısın bu ülke için.. Gerçekten neden yaşıyorum? Neler yapabilirim? Bu ülkenin geleceğine neler katabilirim? diye sormalısın artık.. Önce kendini keşfetmelisin.. Sonrasında da sevdiklerinle bir arada bu ülkenin geleceği için projeler üretmelisin. Yapmalısın bunu!

Can KAYACILAR

Biyolog, Davranış Bilimci (Neuroscientist, MSc)
Bu resim için alternatif metin açıklaması yok