"Süperkritik Akışkan" Teknolojisi'

Süperkritik dediğimiz şey aslında maddenin bir formu.

"Süperkritik Akışkan" Teknolojisi'
LinkedIn soruyor.. Ne hakkında konuşmak istiyorsunuz? :) Hemen cevap vermem gerekirse, bu zamana kadar sürekli bahsettiğim "Süperkritik Akışkan" Teknolojisi'nden bahsetmek istiyorum.

Süperkritik dediğimiz şey aslında maddenin bir formu. Biz Dünya üzerinde maddeleri 3 halde görüyoruz. Katı, sıvı ve gaz. Ama maddenin bu kadar hali yok. Bir hali daha var. O hal de süperkritik form dediğimiz bir form. Bu form, yüksek basınçlar altında ve belli sıcaklıklarda erişilebilecek bir form.

Bir örnek vermek gerekirse, nefesimizden çıkan karbondioksit gazı 31 derece, 72 bar basınç altında süperkritik forma geliyor. Şöyle hayal edebilirsiniz bu basıncı.. Mutfaklarımızda arada patlayan ve duvarları yıkan tüpler 2-3 bar. Tüpün kendi materyali ise 17 bara kadar dayanıklı. 100-1000 barlardan bahsediyoruz süperkritik form için.

Şimdi bir madde süperkritik forma gelince ne oluyor? Onu biraz tasvir etmek istiyorum. Süperkritik form, gaz gibi yayılıcı, sıvı gibi taşıyıcı bir form oluyor. Ve o kadar enteresan bir şey ki, süperkritik formda maddelerin çözme güçleri çok değişebiliyor. Süperkritik karbondioksit mesela yağ bazlı bileşikleri inanılmaz güçlerde çözebiliyor. Öyle ki süperkritik karbondioksitte, bir ayçekirdeğinin kabuğunu kırmadan, soymadan, ayçekirdeğindeki yağın tamamını içerisinden süperkritik ile ekstrakte edebilirsiniz. Sihir gibi geliyor dimi.. Gerçekten bu böyle. Yani süperkritik bilindik ekstraksiyon yöntemlerinin hiç ama hiç birine benzemiyor. Bambaşka bir şey.

Mesela kahve çekirdeği, beyaz formda kafein içeriyor. Kafein için bir süperkritik basınç ve sıcaklık parametresi var. Yani kahvenin içerisinden kafeni, tabir yerindeyse "çekmenizi" sağlayacak bir parametre bu. Bu parametreler girildiğinde, kahveden sadece kafeini seçici olarak ekstrakte edebiliyorsunuz.
(https://lnkd.in/d2Trey-A)

Her maddenin, suyun, havanın, etanolün, propanın, aklınıza gelen her maddenin bir süperkritik formu var. Tahtanın bile :) Tahta yüksek basınçlar ve sıcaklıklarda mesela sıvı oluyor. Şaka gibi ama gerçekten öyle..

Bunun gibi daha binlerce şey söyleyebilirim süperkritik dünyasına ait..

Hocam ne okuyalım diye soran tüm herkese önerim tam olarak şu.. "Süperkritik Akışkanlar" hakkında çalışma notu tutun. Nedir? Nerelerde işe yarar? Çünkü göreceksiniz süperkritik akışkanlar sadece bitkilerden bir şeyleri ekstrakte etmede kullanılmıyor. Hidrojen üretiminde de kullanılıyor, atık bertarafında da, tekstilde boyamada da, ilaç sentezinde de, nanoteknolojide de, medikalde sterilizasyonlarda da, kurutmada da ya da ne bileyim moleküler biyolojide ya da gıda da enzim inaktivasyonu ya da yüksek verimliliklerde de.

Süperkritik dünyası devasa bir deniz. Yeryüzünde görmediğimiz bir sihir aslında. Bir güç. Bu gücü elde edebilmek için öncelikle konunun ne olduğunu çok iyi anlamamız gerekiyor.

Süperkritik ortamda savunma sanayi için grafen de sentezleyebilirsiniz, susamdan susam yağı ve aroması da saflaştırabilirsiniz. Bu kadar geniş bir dünya..

Can KAYACILAR

Biyolog, Davranış Bilimci (Neuroscientist, MSc)
Bu resim için alternatif metin açıklaması yok