Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketinde Neler Var?
100 milyar liralık kaynak seti devreye girecek.
Yılmaz Dönmez
Yeminli Mali Müşavir
Gelir İdaresi E. Grup Müdürü
[email protected]
Çankaya Köşkü'nde Yeni tip koronavirüsle (Kovid-19) mücadele kapsamında düzenlenen “Koronavirüsle Mücadele Eşgüdüm Toplantısı” sonrasında alınan kararlar, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklandı.
Ekonomik İstikrar Kalkanı adı verilen paketle, Kovid-19'un etkilerini azaltmak için 100 milyar liralık kaynak seti devreye girecek.
A) Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketinde Neler Var?
Koronavirüs nedeniyle uygulamaya geçirilen Ekonomik İstikrar Kalkanı paketi ile alınan tedbirlerle ilgili öncelikle iki hususun bilinmesi gerekir: Birincisi tedbirlerin uygulanabilmesi için birincil (kanun) ve/veya ikincil (Yönetmelik, Tebliğ, Sirküler vs) mevzuatta düzenlemeler yapılması gerektiğinden; bu düzenlemelerin takip edilmesi gerekir. İkinci olarak alınan tedbirler, süreç içerisinde değişebileceği gibi, yeni tedbirler de alınabilir.
Ekonomik İstikrar Kalkanı paketi ile alınan tedbirler aşağıdaki gibidir:
1- Muhtasar, KDV Tevkifatı ve SGK Prim Ödemeleri Ertelendi
Perakende, AVM, demir-çelik, otomotiv, lojistik-ulaşım, sinema-tiyatro, konaklama, yiyecek-içecek, tekstil-konfeksiyon ve etkinlik-organizasyon sektörleri için muhtasar ve KDV tevkifatı ile SGK primlerinin nisan, mayıs ve haziran ödemeleri, 6'şar ay ertelenecektir.
Burada dikkat edilmesi gereken iki husus vardır. Birincisi, beyan ve bildirimlerde erteleme yapılmamakta, sadece ödemeler ertelenecektir. İkincisi ise KDV beyannamesiyle (1 No.lu KDV Beyannamesi) beyan edilen KDV’lerin süresi içerisinde ödenmesi gerekirken, KDV Tevkifatı (2 No.lu KDV Beyannamesi) beyannamesiyle beyan edilen KDV’lerin ödemesi ertelenmiştir.
2- Konaklama Vergisi Uygulaması Ertelendi
Konaklama vergisini kasım ayına kadar uygulanmayacaktır.
3- KDV Oranı Yüzde 18'den Yüzde 1'e İndirildi
İç havayolu taşımacılığında 3 ay süreyle KDV oranını yüzde 18'den yüzde 1'e indirilmiştir.
4- Otel Kiralamalarına İlişkin İrtifak Hakkı Bedelleri ve Hasılat Payı Ödemeleri Ertelendi
Otel kiralamalarına ilişkin irtifak hakkı bedelleri ve hasılat payı ödemeleri nisan, mayıs ve haziran ayları için 6 ay süreyle erteledi.
5- Firmaların Bankalara Olan Kredi Anapara ve Faiz Ödemeleri Ertelenecek
Kovid-19 salgınıyla ilgili tedbirlerden etkilendiği için nakit akışı bozulan firmaların bankalara olan kredi anapara ve faiz ödemeleri, asgari 3 ay ötelenecek ve gerektiğinde bunlara ilave finansman desteği sağlanacaktır.
6- İhracatçıya Stok Finansmanı Desteği Verilecek
İhracattaki geçici yavaşlama sürecinde kapasite kullanım oranlarının korunması (üretimin devam etmesi) amacıyla ihracatçıya stok finansmanı desteği verilecek.
7- Esnaf ve Sanatkarların Halkbank'a Olan Kredi Borçları Ertelenecek
Bu dönemde işlerinin olumsuz etkilendiğini beyan ederek talepte bulunan esnaf ve sanatkarların, Halkbank'a olan kredi borçları, nisan, mayıs ve haziran anapara ve faiz ödemelerini 3 ay süreyle ve faizsiz olarak ertelenecek.
8- Kredi Garanti Fonu limiti Artırılacak
Kredi Garanti Fonu limitini 25 milyar liradan 50 milyar liraya çıkartacak, kredilerde önceliği gelişmelerden olumsuz etkilendiği için likidite ihtiyacı oluşan ve teminat açığı bulunan firmalar ile KOBİ'lere verilecek.
9- Sosyal Amaçlı Kredi Paketleri Devreye Girecek
Vatandaşlar için uygun ve avantajlı şartlarda sosyal amaçlı kredi paketlerinin devreye alınması teşvik edilecek.
10- Konut Kredilerinde Peşinat Tutarı Azaltılacak
500 bin liranın altındaki konutlarda kredilendirilebilir miktarını yüzde 80'den yüzde 90'a çıkartacak, asgari peşinatı yüzde 10'a düşürülecek.
11- Temerrüte Düşen Firmalara Kolaylık Sağlanacak
Koronavirüs etkisiyle nisan, mayıs ve haziran aylarında temerrüte düşen firmaların kredi siciline 'mücbir sebep' notu düşülmesini sağlanacak.
12- Asgari Ücret Desteği Devam Edecek
13- Esnek ve Uzaktan Çalışma Modelleri Daha Etkin Olacak
Mevzuattaki esnek ve uzaktan çalışma modellerinin daha etkin hale getirilmesi temin edilecek.
14- Kısa Çalışma Ödeneği Kolaylaştırılarak Devreye Alınacak
2020/46 No.lu Sirkümüzde belirttiğimiz Kısa Çalışma Ödeneği devreye alınacak, bundan faydalanmak için gereken süreçler kolaylaştırılacak ve hızlandıracaktır. Böylece faaliyetine ara veren iş yerlerindeki işçilere geçici bir gelir desteği verilirken, işverenlerin de maliyeti azaltılacaktır.
15- Emekli Maaşları Yükseltilecek ve Bayram İkramiyesi Erken Ödenecektir
En düşük emekli maaşını 1500 liraya yükseltilecek ve bayram ikramiyesi nisan ayı başında ödenecektir.
16- İhtiyaç Sahibi Ailelere Yapılacak Nakdi Yardımlar Yapılacaktır
Aile, Çalışma ve Sosyal Politikalar Bakanlığımızın belirlediği kriterlere göre ihtiyaç sahibi ailelere yapılacak nakdi yardımlar için ilave 2 milyar liralık bir kaynak ayrılacak.
17- Telafi Çalışma Süresi Uzatılacak
İstihdamdaki sürekliliği temin etmek amacıyla 2 aylık telafi çalışma süresini 4 aya çıkartılacaktır.
18- 80 yaş üstü yaşlılar için Evde Sağlık Hizmeti Verilecek
Tek başına yaşayan 80 yaş üstü yaşlılarımız için sosyal hizmet ve evde sağlık hizmetlerinden oluşan periyodik takip programını devreye alınacak.
B) Alınan Tedbirlere Ek Olarak Hangi Tedbirler Alınabilir?
1- % 50 Peşin KDV İadesi Artırılabilir
Belli şartlar dahilinde; “KDV İadesi Ön Kontrol Raporu”na göre iade talebinin olumsuzluk tespit edilmeyen kısmının %50’si KDV İadesi Ön Kontrol Raporunun oluşturulmasından itibaren 10 iş günü içinde mükellefe iade edilmektedir. İki yıldır uygulanan bu sistemin sonuçları, Gelir İdaresi Başkanlığında bulunmaktadır. Başka bir ifadeyle; bu uygulama ile % 50’si peşin ödenen iade taleplerinden kalan iade tutarının ne kadarlık kısmının mükellefe ödendiği bilinmektedir.
Bu süreçte aynı şartlarda iade talebinin olumsuzluk tespit edilmeyen kısmının % 80’inin iade edilmesi sağlanabilir.
2- % 50 Peşin KDV İadesi Uygulamasının Şartları Azaltılarak Uygulamadan Daha Çok Firmanın Yararlanması Sağlanabilir
Bir önceki bölümde belirttiğimiz uygulamadan yararlanabilmenin şartları, 2019/26 No.lu Sirkümüzde yer almaktadır. Bu şartlar azaltılarak uygulamadan daha çok firmanın yararlanması sağlanabilir.
3- Vergi İncelemeleri, Bu Süreçte, KDV İadeleriyle Sınırlandırılabilir
Gerek 2018 yılında başlayan kriz ve gerekse koronavirüs nedeniyle iyice yıpranan firmalar nezdindeki incelemeler ertelenerek; incelemeler, bekleyen KDV iadelerine kaydırılabilir. Böylece hem firmalar üzerine ek yükler getirilmez, hem de bekleyen KDV iade incelemeleri daha kısa sürede tamamlanarak firmaların hak ettiği iadeler yapılarak firmalara ek kaynak sağlanmış olur.
4- Eğitim Sektörü Unutulmamalıdır
Koronavirüsten en çok etkilenen sektörlerden biri olan eğitim sektöründeki firmaların da Muhtasar, KDV Tevkifatı ve SGK Prim Ödemeleri diğer sektörlerde olduğu gibi ertelenmelidir.
19.03.2020