Balık sonrası tatlı ihtiyacı nereden geliyor?

"Üstüne bir tatlı da mı söylesek?" diye. Hemen "sıcak helva" istenir garsondan.

Temmuz 6, 2023 - 20:43

Balık sonrası tatlı ihtiyacı nereden geliyor?

Diyelim ki canınız buram buram balık çekti ve sevdiklerinizle birlikte bir balık restoranına gittiniz. Sohbet, muhabbet derken, balıkları da bolca götürdünüz :). Aradan 20 dakika geçmeden, dikkat edin herkes birbirine bakmaya başlar.. "Üstüne bir tatlı da mı söylesek?" diye. Hemen "sıcak helva" istenir garsondan.. Bol yağlı, şekerli helvalar, eve alsanız o lezzette yenmeyecek güçte yenir :) Mesela aynı davranışı yani "balık sonrası tatlı yeme davranışını", bir kurufasülyecide, bir kanatçıda ya da bir et restoranında yapmayız.. Özellikle helva gibi şekeri ve yağı bol (yani kalorisi inanılmaz yüksek) bir gıdayı hemen yemek sonrası istemeyiz.

Peki sizce neden? :) Balık sonrası tatlı ihtiyacı nereden geliyor? Belki şaşıracaksınız ama konunun şöyle bir detayı var. Yediğimiz balıktaki proteinleri midemiz küçük parçalara ayırıyor (peptitlerine) ve balık-peptitlerinin hipoglisemik bir etkisi var. Yani balık, aslında kan şekerimizi düşürüyor. Tam da bu nedenle balık sonrası tatlı yeme ihtiyacı hissediyoruz :) Ne garip dimi..

Bu ilginç bilgiden sonra ister ismine "derin bilim" deyin, isterseniz deepscience deyin, bu konuyu bu sabah söylemek istiyorum. Bir davranış bilimci olarak bunu açıklama gereği duyuyorum. Tükettiğimiz her türlü gıdanın içerisinde bulunan proteinler, parçalandıklarında peptitlere parçalanıyor, sonrasında da aminoasitlere.. Peptitler (iki yada üç aminoasitlik parçalar), sindirim tüpünden geçip, taaa beynimize kadar gidip bir şeyler yapabilecek güçteler. Yani davranışlarımızı etkileyebiliyorlar.

Gelelim o müthiş "gizemli" konuya. Gizemli diyorum çünkü Latincede şöyle bir cümle var, çok da severim. Omne ignotum, pro magnifico (Her bilinmeyen, gizemli görünür). Bu zamana kadar bilimsel olarak sadece 34 tane bilimsel yayın var bu konuda. "Plant-derived peptides" yani bitkisel proteinlerin parçalanması ile elde edilen peptitler ve bizlerdeki aktiviteleri hakkında.

* Buyrun ilk yayın.. Bitkisel peptitlerin bizleri sakinleştirdiği, antidepresan etki yaptığı yönünde (https://lnkd.in/d8f8uEQD).. Bakliyatlar ve antidepresan etki..

* İkinci yayın bitkisel peptitlerin hafızamızı güçlendirdiği yönünde. (https://lnkd.in/dwfX6-M4).

* Kolon kanserini engelleme ve tedavisine yönelik çalışmalar (https://lnkd.in/duJFynUP).

* Şeker düşürücü, kolesterol azaltıcı, diyabeti engelleyici bitkisel peptitler (https://lnkd.in/ddSGc9hw).

* Analjezik etkili bitkisel peptitler (çok ilginç): (https://lnkd.in/dAaaqkYX)

* Antiviral etkili bitkisel peptitler: https://lnkd.in/dZgaTH8A

* Antiinflamatuvar etkili bitkisel peptitler: https://lnkd.in/dFt6ZfkU

* Gut hastalığına karşı bitkisel peptitler: https://lnkd.in/dgSJX53f

Yayınların sayısını çoğaltamıyorum, çünkü konu inanılmaz yeni :) Ama gelecekte antidepresan olarak kullanılan ve kurufasülyeden elde edilen bir peptit kullanabiliriz, bu yayınlar bana bunu söylüyor :)