ADİL OLMAYAN TEKLİFLER...

Neden adil olmayan teklifleri reddediyoruz?

ADİL OLMAYAN TEKLİFLER...

Duygusal nedenlerle gemileri yakma potansiyeliniz ne kadar, hiç düşündünüz mü ?

Mantıklı olan ancak size göre adil olmayan bir teklife nasıl tepki verirsiniz ?
 
Biraz açayım.
 
Basit bir deney olan ultimatom oyunu, iki kişi arasında gerçekleştirilir: Bir teklif veren (oyuncu A) ve bir de kabul eden (oyuncu B).
 
Oyuncu A, belirli bir miktar para üzerinde kontrol sahibidir ve bu parayı nasıl paylaşacaklarını önerir. Oyuncu B ise bu teklifi kabul edip etmeme hakkına sahiptir.

Ancak, kabul etmezse, oyuncuların ikisi de para alamadan oyun biter.
 
İşte burada ilginç bir nokta ortaya çıkıyor: Ultimatom oyununda, oyuncu A'nın teklifi ne kadar düşük olursa olsun, B’nin kabul etmesini bekleriz. Çünkü reddedip hiçbir şey almamaktansa oyun bitmeden az da olsa bir şeyler alabilecektir.
 
Fakat bu noktada oyuncu B'nin duygusal tepkisi sıklıkla ortaya çıkar.
 
Örneğin, oyuncu A, 1000 liranın sadece 100 lirasını teklif ederse, oyuncu B sıklıkla bu teklifi reddeder ve oyun kimse bir şey alamadan biter çünkü oyuncu B teklifin adil olmadığını düşünüyordur. (İç sesi, “Benim 100 lira alacağım yerde, o 900 lira alacak, 100 liradan vazgeçerim, onun da 900 lira almasını engellerim, oh canıma değsin” demektedir 
 
Ancak aslında mantıklı bir bakış açısıyla, 100 lira hiç yoktan iyidir, öyle değil mi ?
 
Görünen o ki ; sunulan teklif mantıklı olsa da sana adil görünmüyorsa teklifi reddeder, hiçbir şey alamamayı göze alır, gemileri yakarsın.
 
Peki, neden adil olmayan teklifleri reddediyoruz? İşte burada duygularımız devreye giriyor. Çünkü teklifi reddetmek ve masadan kalkmak rasyonel bir bakış açısıyla anlaşılabilir bir davranış değil.
 
Geçmişte bir gün, bir projede birlikte çalıştığım ismini vermeyeceğim arkadaşım, işin sonunda projeye daha fazla katkı sunduğunu iddia ederek primden daha fazla pay istedi.
 
Bense eşit şekilde emek harcadığımızı biliyor ve primi eşit olarak paylaşmamız gerektiğini düşünüyordum.
 
Bir anda hiç hesapta yokken kendinizi bir dostluk sınavının içinde buldunuz. Ne yapardınız ?
 
Takdir edersiniz ki durum, sadece parayla ilgili değil. Güven ve iş birliğinin sınırlarını da sorgulatıyor. İşte o an, gerçekten rasyonel bir karar almakta zorlandım. (İçerlemiş iç sesim isyanlarda, “Hak ettiğimden azını alacaksam kimseye prim vermesinler; hatta seni versinler ellere, beni vursunlar, biraz edep yahu” diyor bu sırada 
 
 “Lanet olsun içimdeki insan sevgisine !” zihinsel gevişimden sonra sonuç ne oldu derseniz, yöneticinin takdiriyle eşit pay aldık.
 
Peki siz de sırf karşı taraf daha fazla kazanmasın diye ve haksızlığa uğradığını düşündüğü için kendi kazancından da vazgeçen / vazgeçebilecek birilerini tanıyor musunuz ? Mantıklı mı davranırsınız duygusal mı böyle durumlarda ?
 
Bu arada, kazancın illaki maddi olması gerekmiyor.
Var mı aklınıza gelen örnekler ? Paylaşırsanız, birlikte faydalanalım.

Serra Uslu

 
Nöropazarlama Danışman