3 gün' planı 38 günde çöktü

Rus lider Putin’in Ukrayna işgalinde ilk senaryosu birçok analiste göre Kiev’de hızlı bir zaferle Kremlin’e bağlı kukla bir rejim getirmekti. Ancak 64 kilometrelik dev konvoyla planlanan işgal bir ayda çöktü. Ukrayna’nın göstereceği direnci hafife alan Rusya stratejik hatalar yaptı. Kent savaşına göre eğitilmemiş birliklerini koordine edemedi. Ukraynalıların kurduğu tuzaklar ve ikmal yetersizliği Rus askerlerin moralini düşürdü. Putin’den çekinen danışmanlarının verdiği yanlış raporlarla da işgal batağa saplandı.

Rusya’nın, 24 Şubat’ta başlattığı işgalin başında birkaç gün içinde başkent Kiev’e girerek Volodimir Zelenskiy hükümeti yerine Kremlin kuklası bir rejimi getirme hesabı, yapılan stratejik hatalar sonrası tutmadı. 2014’te Kırım’ın yasadışı ilhakında olduğu gibi ciddi bir direnişle karşılaşmayacağını, yaptırımların da etkisiz kalacağını düşünen Kremlin analistlere göre Ukrayna’nın askeri performansını hafife aldı. Ayrıca savaş daha başlamadan Zelenskiy gerek ülke içinde gerek uluslararası düzeyde büyük bir liderlik performansı göstererek hem halkın hem de dünyanın desteğini kazandı. Birçok askeri uzmana göre Rusya’nın özellikle karadaki askeri performansı da beklentilerin çok altında kaldı. İşgalin başlarında Kiev yolundaki 64 kilometre uzunluğundaki Rus askeri konvoyunun uydu görüntüleri tüm dünyada dehşet yaratmıştı. Ancak ‘yıkım konvoyu’ diye adlandırılan bu mobilize kuvvetler günler geçtikçe bir türlü ilerleyemedi.

Kiev’in içinde 2. Dünya Savaşı’ndan kalma tank tuzakları kurulup mevziler kazılırken tüm dünya Rusların ne zaman harekete geçeceğini endişeyle bekliyordu. Ancak Ukrayna’da dron operatörlerinin sağladığı etkili istihbarat ve yapılan küçük saldırılar, ayrıca ikmal yetersizliği Rus askerlerde büyük moral bozukluğuna yol açtı. Konvoy önce parçalara ayrılarak ormanlık alanlara çekilirken, Ruslar birkaç gün içinde ele geçirmeyi planladıkları Kiev önlerinde sıkışıp kaldı, ardından İstanbul müzakerelerinin ardından çekilmeye başladı. Peki Rusları Kiev önünde durduran faktörler nelerdi? New York Times’ın konuyla ilgili analiz haberine göre, daha fazla asker ve ateş gücüne sahip olmasına rağmen Rusya’nın ülkenin kalbini ele geçirememesinde ilk etken Rus ordusunun Kiev gibi büyük bir alanda kent savaşı yürütecek eğitime sahip olmayışıydı.

Ukrayna ordusunu hafife alan Ruslar işgalin başında Kiev’e hükümeti devirmek için küçük bir birlik gönderdiler. Bu nedenle ana yollarda kurulan tuzaklarda büyük zayiat verdiler. Ayrıca ateş gücü, istihbarat ve kara kuvvetlerini bir türlü koordine edemediler. Kiev’i hızlı bir zaferle düşüremeyince kenti kuşatmaya ve saldırılar için bir üs kurmaya çalıştılar. Rusya’nın Kiev’e gireceği rotaların tahmin edilebilir olması Ukraynalılara tuzak kurma, sel baskınları yaratma ve köprüleri uçurma imkanı sağladı. Bu arada Putin’in öfkesinden korkan askeri danışmanların Rus lideri çabuk bir zaferin mümkün olduğu konusunda yanlış yönlendirdikleri de Batılı istihbarat kaynaklarınca iddia edildi. Böylece Rus işgal stratejisinin ilk senaryosu çökerken şimdi Kremlin’in doğuda ve güneyde savaşa yoğunlaşması öngörülüyor.

Wall Street Journal gazetesinin ABD’li yetkililere dayandırdığı habere göre, Ukrayna’nın ortaya koyduğu direniş, Putin’i ‘B planı’nı devreye sokmak zorunda bıraktı. Şimdi hedef, Kiev’i, Kırım ve onu Rusya’ya bağlayacak güney koridoru ile doğudaki Donbas’taki topraklardan vazgeçmeye ikna etmek. Güneyde Mariupol’da yaşananlar bu planın bir unsuru olarak görülüyor. Kırım ile Donbas arasındaki kentin bu denli acımasızca bombalanmasının altında bu strateji yatıyor.

KARAR