HUKUK101 (veya “Artık Nasıl Anlatayım?..”): Tek Perdelik Oyun

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, madde 6: “Egemenlik kayıtsız şartsız Milletindir.

HUKUK101 (veya “Artık Nasıl Anlatayım?..”): Tek Perdelik Oyun
HUKUK101 (veya “Artık Nasıl Anlatayım?..”): Tek Perdelik Oyun
Ders hukuk başlangıcı, ilk ders… Öğrenciler sınıfta hocanın gelmesini bekliyor, aralarında söyleşip gülüşüyorlar, kimi telefonuna bakıyor kimi elindeki Anayasaya göz gezdiriyor. Hoca sınıfa girer:
“Sevgili Öğrencilerim, hepiniz hukuk fakültesine hoş geldiniz. bu ilk pratik çalışmamızda aşağıdaki Anayasa hükmü ve nesnel bilgiler ışığında size basit bir soru soracağım:
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, madde 6: “Egemenlik kayıtsız şartsız Milletindir. Türk Milleti, egemenliğini, Anayasanın koyduğu esaslara göre, yetkili organları eliyle kullanır. … Hiçbir kimse kaynağını Anayasadan almayan bir Devlet yetkisi kullanamaz.” der. Biz Milletçe bunu ilk defa 102 yıl önce, 20 Ocak 1921’de söylemeyi başardık, o gün bugündür bu böyle. Anayasal düzeni, egenenliğimiz üzerinden bir yetki alanı yaratarak biz var ettik. Devlet bizim yarattığımız yetki alanında faaliyet gösterir.
Biz Milletiz. Anayasa’yı değiştirmek istersek biz değiştiririz. Bu Anayasa, en son 2017’de olmak üzere bizim tarafımızdan pek çok kere değiştirildi. Milletimizin Anayasası, milli irademizin ürünüdür. Anayasa, Cumhuriyetimizin temel hukuk metnidir. Özgürlüklerimizi, temel haklarımızı, kanun önünde eşitliği, üniter yapımızı, Türkçemizi, ay yıldızlı bayrağımızı, İstiklal Marşımızı, başkentimiz Ankara’yı, demokratik, laik, sosyal devlet kurgumuzu, bize adaleti sunacak bağımsız ve tarafsız yargı kurgusunu, yani Cumhuriyetimizin tüm kazanımlarını Anayasaya koymuşuz. Anayasa milli hazinemizdir, kutsaldır. Anayasa hükümlerine uyulur. Anayasa Mahkemesini de bu hazineyi hukukla korusun diye öngörmüşüz, Anayasaya yazmışız. İstemeseydik Anayasa Mahkemesini biz kaldırırdık. İstiyoruz ki var. Yetkisinin kapsamını da biz belirledik. Yetmedi, yetkisini bizzat biz genişlettik; temel hak ve özgürlüklerimizin devlet tarafından ihlali durumunda Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru olanağını da biz istedik. Herhangi bir devlet kurumuna Anayasa Mahkemesinin kararına uymama yetkisi vermek isteseydik verirdik, vermedik. Yargıtay da varlığını biz istediğimiz için Anayasada var. Görevi de belli; adliye mahkemelerince verilen kararların son inceleme merci, bu kadar. Biz Yargıtay’a Anayasa Mahkemesi kararlarını inceleme yetkisi vermedik. Anayasa Mahkemesi kararlarının hukukilik denetimini yapma yetkisi vermedik. Bu bilgiler ışığında Yargıtay’ın bir dairesi Anayasa Mahkemesinin verdiği kararın hukuki olup olmadığını inceleyebilir mi ve kararın hukuki olmadığına dair hüküm kurup “Anayasa Mahkemesi kararına uymuyorum.” diyebilir mi?”
Bir öğrenci el kaldırır:
“Hocam birinci sınıfız, yeni geldik diye bu kadar da basit, yanıtı açık soru sormayın ama, alınıyoruz… Biz buraya hukuk öğrenmeye geldik. Anayasa kuralını tanımayan mahkeme mi olur? Herhalde şaka yapıyorsunuz…”   #HUKUK101 #tekperdelikoyun

Prof. Dr. Ayşe Odman Boztosun

Robert Kolej/ İÜHF/ MJur-MSt University of Oxford
Resim önizleme