Bugün 13 Şubat İliç Çöpler Altın Madeni Faciası’nın üzerinden tam kırk gün geçti.

Maden şehitlerimizin kırkı çıktı, analım:

Bugün 13 Şubat İliç Çöpler Altın Madeni Faciası’nın üzerinden tam kırk gün geçti.
Bugün 13 Şubat İliç Çöpler Altın Madeni Faciası’nın üzerinden tam kırk gün geçti. Maden şehitlerimizin kırkı çıktı, analım:

Fırat’ın kıyısında minik, şirin, garip bir ilçedir İliç
Saf altın için siyanürle yıkanan toprağın adıdır “liç”
On yılda birikti o zehirli liçten tam altmış milyon ton
Yıkıldı dokuz canın üstüne sanki apağır bir beton
Çöpler’de çatlaklardan Sabırlı Deresine sızan sular
Acaba hangi teknisyeni yüzde kaç kusurlu buldular?
Kuşlar hesap sorar bizden, tüm doğa, arılar, balıklar,
Erzincan tulumunun tadını unuttu kalabalıklar

Bir hukukçu olarak ne yapabilirim diye düşünüyorum. En azından soru sorabilirim, başka soruların sorulmasına ilham kaynağı olabilirim, konuya bir sistematik çerçevesinde yaklaşılması için yola bir taş döşeyebilirim, bilgi toplayabilirim.

Çevreye verilen zarar dolayısıyla kesilecek cezayı bir kenara koyarsak aklıma ilk gelen soru tabii ki şirketin ödeyeceği tazminat. Yitirilen dokuz can için ödenecek tazminatı ailelerinin talep edeceğine şüphe yok. Canın, hele de böyle yitirilen canın hesabı nasıl yapılır bilemiyorum. İnşallah en iyi avukatlarımız ailelerin vekaletini üstlenir.
Devletimiz de gördüğümüz kadarıyla arama kurtarma çalışmaları için büyük bir kaynak ayırdı, devam eden heyelan riskini bertaraf etmek için daha bir hayli masraf yapacak gibi görünmektedir. Herhalde şirket bunun için de ciddi bir tazminat ödeyecektir.
Çevre felaketinin yöreye verdiği ve orta vadede havzaya vereceği zarar düşünüldüğünde çok sayıda insan bu felaketten etkilenmiştir. Tüm canlı hayat büyük zarar görmüştür ve görecektir. İşte bu zararı kim, nasıl talep edecektir? Değerli hukukçular, bu paylaşım altında bilgimizi, görüşlerimizi paylaşalım, fikir geliştirelim. İlham vermesi için yakın tarihli bir haberi buraya bırakıyorum: https://lnkd.in/djqZRMd2 26 Ocak 2024 tarihli bu habere göre, 2015’te Brezilya’da yaşanan, 60 milyon metreküp zehirli çamurun Doce nehrine karıştığı, 19 kişinin yaşamını yitirdiği maden kazası sonrasında yaşanan çevre felaketi dolayısıyla hem ana şirketler Vale ve BHP hem de bu şirketlerin ortak girişimi Samarco Mineração S.A aleyhine 9,7 milyar USD tazminata hükmetmiş.

Aklımızı ve bilgimizi vakfetme zamanıdır.

Prof. Dr. Ayşe Odman Boztosun

Robert Kolej/ İÜHF/ MJur-MSt University of Oxford Doktora