Amerikalı yetkililer, Türkiye'nin yıllardır PKK'ye karşı yürüttüğü mücadeleye yardımcı olduğu ifade edilen gizli bir askeri istihbarat işbirliği programına ABD'nin son verdiğini açıkladı.
Reuters haber ajansına konuşan dört yetkili, Türkiye'nin Ekim ayında Suriye'nin kuzey doğusuna düzenlediği askeri harekât nedeniyle ABD'nin bu bu kararı aldığını kaydetti.
Adlarının açıklanmasını istemeyen yetkililer, hem ABD hem de Türkiye'nin terörist olarak gördüğü PKK'yi hedef alan operasyonlar için, ABD'nin insansız hava araçları (İHA) ile yürüttüğü istihbarat toplama uçuşlarını geçen yıl sonlarında durdurduğunu ifade etti.
Bir yetkili, ABD ordusunun bu amaçla kullandığı silahsız İHA'ların İncirlik üssünden kalktığını söyledi.
Bir başka yetkili, 2007'den beri yürütülen bu programın Kuzey Irak'taki dağlık bölgede yoğunlaştığını vurguladı.
Herhangi bir özel programla ilgili yorum yapmayan bir Pentagon sözcüsü de ABD'nin 1997'de PKK'yi terör örgütü ilan ettiği bilgisini verdi.
Türkiye'ye istihbari yardımın durdurulması ile ilgili soruya kadın sözcü, "PKK'ye karşı mücadelesinde on yıllar boyunca Türkiye'ye destek verdik. Politikamız gereği operasyonel konularla ilgili bilgi vermiyoruz" yanıtı verdi.
Türkiye tarafından görüş almak için ajansın irtibata geçtiği Savunma Bakanlığı yetkilileri konu ile ilgili yorum yapmadı, ancak bir yetkili, programın durdurulduğu bilgisini doğruladı.
Ajansın görüştüğü ABD'li yetkililerden biri "Bu durum, Türkiye'nin PKK'ye karşı yürüttüğü kampanyayı daha zor ve daha maliyetli kılacaktır" diye konuştu.
Bu gelişme, ABD ile Türkiye arasında artan gerginliğe bir yenisinin daha eklenmesi şeklinde yorumlanıyor.
Ankara'nın Rusya'dan S-400 hava savunma sistemi satın alması ve Suriye'de ABD'nin IŞİD'e karşı mücadelede Kürt YPG güçlerinin ağırlıklı olduğu Suriye Demokratik Güçleri'ne (SDG) dayanması, Donald Trump ile Tayyip Erdoğan arasındaki ikili ilişki güçlü gibi görünse de, iki ülke arasında ayrılıklara yol açıyor.
Türk yetkili ise "Son yıllarda Türkiye, ihtiyacı olan istihbaratı kendi ürettiği İHA'larla elde etme konusunda sıkıntı çekmedi. Ancak, (ABD'nin) bir müttefik olarak bu konudaki adımlarının, iki ülke arasındaki bağlar bakımından yararı olmuyor" diye konuştu.
Suriye konusundaki görüş ayrılıkları
ABD'nin Suriye'deki savaşa askeri olarak müdahil olması konusunda Trump uzun zamandır isteksizlik gösteriyordu. Türkiye'nin Suriye'nin kuzey doğusuna düzenlediği askeri harekat öncesinde Trump'ın buradaki Amerikan askerlerini çekmesini hem Demokratlar hem de Cumhuriyetçiler, IŞİD'e karşı savaşan Kürlerin yalnız bırakılması olarak eleştirmişti.
Türkiye'nin operasyonu, ABD'nin IŞİD'e karşı mücadelesinde müttefiki olan Kürt YPG güçlerini hedeflemişti.
Türkiye YPG'yi de terör örgütü olarak görüyor, ancak ABD, PKK'den farklı olarak YPG'yi terör örgütü olarak değerlendirmiyor.
Türkiye kendi İHA'larını üretiyor
Türkiye ile ABD arasındaki gizli istihbari işbirliği programı başladıktan bu yana Ankara kendi savunma sistemlerini geliştirmek üzere yüz milyonlarca dolar yatırım yaptı. Böylece 1990'lardan beri kullandığı ABD ve İsrail İHA'larına bağımlılığını azaltmış oldu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın damadı Selçuk Bayraktar'ın yönetiminde yer aldığı Baykar Savunma, 2000'lerden itibaren Türkiye'nin kendi İHA filosunu geliştirmek üzere çalışmalara başladı.
Şirket, bugün kendi üretimi olan silahlı ve silahsız İHA'ları Türk ordusuna satıyor. Ukrayna ve Katar da müşterileri arasında bulunuyor.
Temmuz 2019 itibariyle 86 adet Bayraktar İHA'ları Türkiye'de güvenlik güçleri tarafından kullanılmaya başlandı. Türkiye'nin 2016, 2018 ve 2019'daki üç Suriye harekatında da bu İHA'ların bir kısmı kullanıldı.
Reuters'a konuşan savunma uzmanı Arda Mevlütoğlu, son dönemlerde bu alanda kaydedilen gelişmeler sayesinde Ankara'nın operasyonel güç bakımından daha esnek ve özgür hale geldiğini söylüyor.
Mevlütoğlu, "Gerçek zamanlı ve üst düzey istihbarat toplama ve nokta atışı operasyonları bakımından Türkiye'nin başta ABD olmak üzere müttefiklerine bağımlılığı tam olarak sona ermese de önemli ölçüde azaldı" diyor.
https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-51388206
Editor
0
