Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Toni Morrison

Eserleri özetlenmeye direnen yazarları severim, çok takdir ederim.

Eylül 4, 2024 - 14:55

Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Toni Morrison

Eserleri özetlenmeye direnen yazarları severim, çok takdir ederim.
O eserin ruhunu, verdiği hissiyatını, kelimelerle oluşan ahengini hissedersiniz, yarattığı girdaba kapılırsınız, adınız gibi bilirsiniz özütünü de bir türlü ifade edemezsiniz.

ToniMorrison bence böyle bir yazardı. Onu özel yapan, anlatmak istediklerini, insan hikayeleri üzerinden kırıcı gerçeklere dayandırarak ifade ederken, ırkçılığa, cinsiyetciliğe, toplumsal sınıflara karşı net bir duruş ile verebilme yeteneğinde saklıydı.

Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Morrison bu ödülü kazanan ilk Afrika kökenli kadın Amerikalı oldu. Bana kalırsa eserlerini bu kadar çarpıcı kılan, okuyucuların zihinlerinde yer edinmeye olanak tanıyan bilinç akışı tekniğini kullanmasıydı.
Bu anlatı biçimi ile insan olmanın belli zamanda belli davranışları sergilemenin bir veri olduğu ışığı altında başka bir duyarlılıkla yazdı ve öyle de anlattı.

Eserleriyle, kimi zaman kendinizi belki farklı, belki hatalı bulduğunuz o anlara, belli davranışları, belli zamanlarda sergilerken ki size bir projeksiyon tuttu ve o Aha! anında aslında sizin yalnızca özünüzü gerçeklediğinizi farketmenizi sağladı. Onun vesilesi ile kendinizi bilmek veyahut farkettiğiniz böylesi taraflarınızı evrimleştirmek için gereken fırsatı görebilmenizi sağladı.

Siz de, Morrison'ı okumak demek bir tarafıyla hayatın rasyonel tarafı ile meşgul olmak, varoluşun ağırlığını hissetmek, rahatsız edici gerçekleriyle ve kendinizle yüzleşmek olduğundan, onu hakkını vererek ve sindirerek anlamaya özen gösterirsiniz.

Bahsettiğim türden, zihninin bereketine dahil olduğum yazarlardan bir paragraf paylaşıp, "haydi bakalım, düşünelim" demeyi pek tercih etmem.
Bu hem kolaycılığa kaçmak gibi gelir bana, hem de böylesi bir yazara haksızlık ediyormuş gibi hissederim.

Lakin eserlerinde sevgiyi merkeze alan, hem iyileştirebilen hem de yok eden gücüne işaret eden bu yazarın, basit yahut tek boyutlu olamayan bilakis güç, acı ve tarihle derinden iç içe geçmiş karmaşa olarak tasvir ettiği bu duyguya onun cümleleriyle bir bakalım isterim:

"Sevgi asla sevenden daha iyi değildir. Sevgiyi muhteşem bir iyilikle, yücelikle düşünmek gibi bir hatamız var oysa bencil bencilce sever, zalim zalimce. Kutsal olan da kutsalca..."

* Yorumlarda nasıl bir yazar olduğu hakkında pek fikri olmayan ve merak edenler için The Nobel Prize Nobel Ödülü konuşmasını paylaşacağım