Euro/TL kuru rekor kırdı: Euro yükselirken, dolardaki yükseliş neden sınırlı kaldı?

Euro/TL kuru rekor kırdı: Euro yükselirken, dolardaki yükseliş neden sınırlı kaldı?

Euro, Türk Lirası karşısında Pazartesi günü 8,21'e çıkarak rekor kırdı.

Pazartesi gününe 7,97 seviyesinde başlayan Euro/TL kuru, ilk önce 8'i aştı. Kademeli yükselişini sürdüren kur, akşam saatlerinde çıkışını hızlandırdı ve 8,20 seviyesini aşarak tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı.

Dolar/TL kuru da bu harekete paralel olarak yükseldi. Dolar/TL gün içinde uzun süre 6,84 seviyesinde yatay seyrettikten sonra kademeli olarak yükseldi. Akşam saatlerinde 6,98 liraya kadar çıkarak 14 Mayıs'tan beri en yüksek seviyesine ulaşan dolar daha sonra 6,88'e çekildi.

Salı günü ise Euro/TL kuru 8,04-8,18, Dolar/TL kuru ise 6,85-6,97 aralığında işlem görüyor.

Euro'nun Türk Lirası'na karşı neden rekor kırdığını, değer kazanmasına rağmen Dolar/TL'deki yükselişin neden sınırlı kaldığını uzmanlara sorduk.

Euro nasıl rekor kırdı?

İsviçre merkezli Swissquote bankasından piyasa stratejisti İpek Özkardeşkaya, Euro'daki yükselişi, küresel risk iştahının gelişmekte olan para birimlerine olumsuz yansıması ile sermaye akışının gelişmiş ve güvenli para birimlerine destek olmasına dayandırıyor.

İpek Özkardeşkaya, Avrupa'nın normalleşme ve toparlanma sürecinin tatmin edici olması ile mali destek paketinin ekonomik toparlanmayı olumlu etkileyeceği beklentilerinin küresel olarak euro talebini artırdığını belirtiyor.

Avrupa Birliği geçen hafta düzenlenen zirvede koronavirüs kriziyle mücadele etmek için 750 milyar Euro'luk kurtarma fonunda uzlaşmıştı.

Brüksel'deki AB Zirvesi'nden bir kareTelif hakkıREUTERS
Image captionBrüksel'deki AB Zirvesi'nden bir kare

'Dolar güvenli para olarak algılanmıyor'

Tera Yatırım Ekonomisti Enver Erkan'a göre Euro'nun TL'ye karşı değer kazanmasının en büyük sebebi, dolar karşısında yükselişe geçmesi.

Erkan, bu durumu şu şekilde açıklıyor:

  • Küresel piyasalarda dolar, diğer paralara karşı zemin kaybediyor.
  • Ekonomik ve jeopolitik risk dengesi içerisinde dolar, güvenli para olarak fiyatlanmaktan çok risklerle ilişkilendiriliyor.
  • Amerikan Merkez Bankası Fed'in para arzını artırmasıyla doların değerinin düştüğü bir süreçten geçiyoruz.
  • Euro ise Avrupalı liderlerin mali paket üzerinde anlaşmaya varmasının ardından rallisini hızlandırdı.
  • Koronavirüs vakaları Avrupa'da kontrol altında görünürken ABD'de durum kötüleşiyor.
  • ABD-Alman tahvil faiz makasında Euro lehine gelişmeler görülüyor.

Dolar/TL sabit bir çizgide mi ilerliyor?

Erkan, Türk Lirası'nın Euro karşısında değer kaybederken son dönemde dolara karşı daha dengeli bir çizgide ilerlemesini ise şu şekilde değerlendiriyor:

"Bizde kur algısı daha çok Dolar/TL üzerinden dönüyor, o da 1,5 aya yakın bir süre sabit bir bant içinde seyretti ve adeta sabit kur görüntüsü oluşturdu.

"Ancak sepet bazında bakıldığında Türk Lirası'nın üzerindeki baskı görülüyor. Dolar, konjonktürle ilişkili olarak diğer büyük paralara göre zayıflama eğilimi gösteriyor, aynı zamanda içeride de Dolar/TL konusunda müdahaleci bir yaklaşım gösterildi."

Özkardeşkaya da genel olarak dolarda ABD-Çin ticaret savaşı ve ABD borcunun koronavirüs kriziyle kontrolden çıkması yüzünden geri çekilmenin olduğunu belirtiyor.

Ancak Özkardeşkaya'ya göre dünden beri Dolar/TL alımlarında da bir hızlanma var.

Dolar/TL kurunda kamu bankalarının rolü

Bloomberg haber ajansı ise pazartesi günü yaptığı haberinde birkaç dakika içinde Türk Lirası'nın dolara karşı yüzde 2 değer kaybettiğini; ancak hızlıca bu değer kaybını toparladığını haberleştirdi.

Bloomberg'e konuşan New York'taki Wells Fargo bankasından stratejist Brendan McKenna, "Yerel bankaların döviz pozisyonlarıyla ilgili birkaç teori bu durumu açıklayabilir. Türk bankaları sermaye kontrollerini devreye soktu; son zamanlarda yapılan düzenlemelerle Türk Lirası'ndaki dalgalanmaları kontrol edebiliyorlar" dedi.

Reuters haber ajansı daha önceki haberlerinde dolar/TL kurunun 7 seviyesinin üzerine çıkmaması için kamu bankalarının döviz sattığını belirtmişti.

Reuters, 16 Temmuz tarihli haberinde Türk Lirası'nı korumak için Merkez Bankası ve kamu bankalarının piyasaya geçen yıldan beri toplamda 100 milyar dolar sürdüğünü yazdı.

Hatta haberde bu yüzden kamu bankalarının açık pozisyonunun özkaynaklarına oranının, yasalarda belirlenen sınırı aştığı belirtilmişti.

Reuters'a göre kamu bankalarının döviz arzını belirginleştirdiği Haziran ortasından bu yana dolar/TL 6,85 civarında yatay bir seyir izliyor.

Dolar/TL Mayıs'ta rekor kırdı

Dolar/TL kuru koronavirüs salgını nedeniyle küresel piyasalarda yaşanan satış baskısına paralel olarak mayıs ayında 7,26'yı aşarak rekor kırmıştı.

Kimi uzmanlar ve analistler dolar/TL kurundaki hızlı yükselişte TCMB'nin rezervlerinde görülen hızlı erimeden kaynaklanan endişenin rol oynadığını belirtti.

O dönemde piyasalarda Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) kurun 7 seviyesinin üzerine çıkmasını engellemek için rezervlerini erittiği yönünde haberler vardı.

Türk Lirası'nda değer kaybı sürer mi?

Ekonomist Erkan, artan cari açık, yükselen enflasyon, kredi büyümesinin ısınma etkisi ve negatif reel faiz gibi unsurların Türk Lirası'nın üzerinde baskı oluşturabileceğini söylüyor.

Özkardeşkaya da kriz ortamı devam ettikçe TL ve TL varlıklardaki talebin sınırlı kalacağını öngörerek, "Hem euro hem dolar tarafında TL'ye karşı rekor fiyatlandırmalar devam edebilir" diyor.

https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-53568555