145 YIL ÖNCE İZMİR-TİRE’DE ÇEKİLEN ZEYBEK FOTOĞRAFI
Başbakan Adnan Menderesin dedesi olan Tireli Hacı Ali Paşa; bölgenin en güçlü efelerinin affına aracı olmuş
Editor
0
Sultan II. Abdülhamit; 1877-78 Osmanlı Rus Savaşı (93 Harbi) için cepheye gitmeyi kabul edecek her zeybeğin affedileceğini duyurmuş; bunun üzerine İzmir, Manisa, Denizli ve Muğla’dan yaklaşık 4.500 zeybek, dağdan inerek gönüllü müfrezelerine katılmıştır. Bu süreci, zeybekliğin en yoğun yaşandığı bölgelerden biri olan Küçük Menderes Havzası’nda yürüten isim ise Tireli Hacı Ali Paşa olmuştur.
Başbakan Adnan Menderesin dedesi olan Tireli Hacı Ali Paşa; bölgenin en güçlü efelerinin affına aracı olmuş ve af törenlerinin Tire’de gerçekleşmesini sağlamıştır. 1877 yılının Nisan ayında (yani bundan tam 145 yıl önce bugünlerde) Tireli Hacı Ali Paşa'nın konağında ağırlanan zeybekler, tören sırasında bir hatıra fotoğrafı çektirmişlerdir. Fotoğrafta yer alan efeler şunlardır:
* Sol başta, ayakta duran efe; Yörük Osman Efe’dir. Aydın-Söke’de faaliyet göstermiştir. Rum eşkıyalara yönelik saldırıları nedeniyle “Cavur (Gâvur) Düşmanı” olarak tanınmıştır.
* Soldan ikinci sırada, ayakta duran efe; Koca Cerit Mustafa Efe’dir. Mahlasını, mensup olduğu Cerit Yörüklerinden almıştır. Ödemiş’te faaliyet göstermiştir.
* Soldan üçüncü sırada, ayakta duran efe; Çakırcalı Ahmet Efe’dir. Küçük Menderes’in en etkili ve saygı duyulan efelerindendir. Ödemiş’te faaliyet göstermiştir. Kendisi, ünlü Çakırcalı Mehmet Efe’nin babasıdır.
* Sağ başta, ayakta duran efe; Küçük Cerit Mehmet Efe’dir. Mahlasını, mensup olduğu Cerit Yörüklerinden almıştır. Tire’nin Manda (Kırtepe) köyüne yerleşen, aynı zamanda anne tarafımdan büyük dedem olan bu efe, Tire ve çevresinde faaliyet göstermiştir.
Fotoğrafta görülen diğer şahıslar ise efelerin sağ kolu olan zeybekler ve af töreninde yer alan resmi erkândır.
-Ali Özçelik-
